Tradicija u zlatnim kapima, na “kapiji” Džidžarina “upakovana” u atraktivan turistički proizvod
Porodica Metović maslinarstvom se bavi od kraja 19 vijeka. Na njihovom imanju u najvećem barskom maslinjaku Džidžarin su stabla čije trajanje se broji preko hiljadu godina. Mladi Anel Metović u želji da poveže tradiciju i savremene trendove, urođenu strast prema maslinarstvu, na “kapiji” Džidžarina, povezivanjem poljoprivrede i turizma, “upakovao je novi proizvod za tržište. U saradnji sa turističkim agencijama turisti imaju atraktivnu gastronomsko- pješačku turu.
Metovići čuvaju tradiciju i prate trendove. Prije 20 godina kupili su opremu i pokrenuli pogon za preradu maslina. Poslednjih godina najmlađi Metović smisleno uvezuje poljoprivredu i turizam nudeći tržištu novi proizvod. Agroturizam ima budućnost, svjestan je Anel Metović koji turistički valorizuje naslijeđe predaka u zanimljivu ponudu- degustaciju maslinovog ulja, a u saradnji sa agencijama ponuda je proširena šetnjom kroz jedan od najljepših crnogorskih maslinjaka i obilazak Starog grada.
Na pet kilometara od centra Bara, ispod padina Starog grada, u Podgradu je fabrika Metovića gdje se proizvode zlatne kapi maslinovog ulja. Terasa objekta okrenuta je “kapiji” Džidžarina od koga objekat Metovića dijeli lijepi, kameni most. Odlično je mjesto za početak šetnje kroz jedinstveni maslinjak Džidžarin.
-Strast prema maslinarstvu se prenosi generacijama, dok predanost i posvećenost za rezultat daju jedinstven proizvod vrhunskog kvaliteta. Bavimo se proizvodnjom maslinovog ulja na tradicionalan i savremen način preradom autohtone sorte masline „Barska žutica“ koja uspijeva u pitomoj kotlini Bara preko 2000 godina. Nadalako poznata i cijenjena sorta „Barska žutica“ daje proizvod vrhunskog kvaliteta prepoznatljivog ukusa i arome, navodi Anel Metović.
Berba maslina zvanično počinje u oktobru mjesecu i traje do februara.
-Na početku, u 10 -tom mjesecu vrši se berba zdravih, zelenih plodova masline od kojih se dobija extra djevičansko maslinovo ulje. Berba se obavlja uz pomoć električnih tresača, a ubrani plodovi se potom transportuju u uljari i prerađuju u najkraćem mogućem vremenskom intervalu od 24 časa. Veće količine lišća koje se nađu među plodovima potrebno je ukloniti kako bi se izbjegao mogući nesklad mirisa i pretjerana pikantnost u ulju. Ulje od zelenih maslina karakteriše visok kvalitet uz veoma nizak sadržaj slobodnih masnih kiselina i prepoznatljivim organoleptičkim svojstvima te se ulje dobijeno na taj način smatra najkvalitetnijim. Kasnija decembarska berba zrelijih i crnih plodova masline daje prepoznatljivo barsko ulje prijatnog ukusa i izražene zlatnožute boje, objašnjava Anel Metović.
U fabrici proizvode maslinovo ulje na tradicionalan, a i savremen način. Poslednjih godina otvorena su vrata i za organizovane grupe turista koji mogu da saznaju kako se proizvodilo maslinovo ulje na tradicionalan i savremeni način.
– Tradicionalan postipak proizvodnje sa kamenim mlinom sastoji se od granitne podloge i dva kamena točka teška preko tri tone pojedinačno čija je funkcija mljevenje maslina. Samljevena maslina dalje se pomoću dozatora ravnomjerno raspoređuje na pletnenim koševima koji se slažu na presi gdje počinje proces izdvajanja ulja. Ono što je karakteristično za tradicionalan postupak jeste da prilikom cijeđenja, ulje i voda koja je sastavni dio maslinovog ploda se istovremeno izdvaja, gdje dalje putem specifičnih težina ulje ispliva na površini „sintine“, a voda ostaje na dnu . Između koševa nakon prerade ostaje „brač“ ( otpad od maslina visoke energetske vrijednosti koji se direktno bez daljnje dorade koristi za ogrijev), opisuje sagovornik Primorskog portala.
Metovići, uz njegovanje tradicije, prate i savremene trendove.
-Uz tradicionalan postupak proizvodnje već 2008 gosine je instalirana i kontinuirana linija za preradu maslina italijanske kompanije Mori tem. Savremen proces prerade karakteriše brža i lakša prerada maslinovog ploda uz primjenu najzahtjevnih standarda u procesu proizvodnje maslinovog ulja.Proizvodnja se obavlja na temperaturi do 27 c – hladnim postupkom, objasnio je mladi Metović.
Bilo da je degustacija planirana prije pješačke ture, ili nakon, kroz maslinjak Džižarin, ukupni doživljaj je –ugođaj uživanja u prirodi i darovima prirode.
Blago barske opštine je maslinjak Džidžarin, na 70 hektara je oko 10.000 korijena maslina u posjedu preko 100 vlasnika.Procjenjuje se da je oko 1.000 stabala premašilo 1.000 godina. Te masline se nalaze da manje pristupačnom terenu.
Prije tri godine Kancalarija za međunarodne projekte Opštine Bar u okviru projekta „Cross Border Ol“ mapirala je 23 masline u GIS sistemu. Postavljene su informativne table na kojima je upisana procjena starosti maslina, geografske koordinate, sorta, numeracija, kao i pozicija na turistickoj mapi. Time su predstavljeni podaci o starim maslinama dobijeni istraživanjem koje je rađeno u okviru ovog projekta.
Na mapi su prikazane kulturno-istorijske atrakcije na dvije lokacije u Baru: poznate atrakcije u gradskom jezgru, i manje poznate, koje se nalaze na putu maslina: mostovi, ostaci crkve sv. Urbana, ostaci stavionice koze, Stari mlin, vidikovac…
Maslinjak Džidžarin smješten je u podnožju rumijskog vrha Majlika. Okružen je kanjonima Suvog (Perin) potoka na kojem je utemeljen stari kameni most iz XVII vijeka preko kojeg ide maslinarski put i kanjonom Vruće rijeke. Povezan sa starim gradom Bar ,kao jednim od najstarijih utvrđenja na Jadranu, bogatstvom prirodnih voda, kulturno – istorijskim spomenicima, prisustvo preko 300 različitih vrsta biljaka na jednom prostoru, kao i jedan od najljepših pogleda koji se pruža na barsku kotlinu.
Džidžarin je mjesto za uživanje i opuštanje!
Turistička agencija AVE tours iz Bara organizuje gastronomsko-pješačke ture kroz Džidžarin i degustaciju maslinovog ulja Zlatne kapi, koje proizvodi porodica Metović.
