Bamija – neizostavni sastojak mnogih tradicionalnih jela iz barskog kraja
U sklopu Dana nematerijalne kulturne baštine danas je u popodnevnom dijelu programa u restoranu Srednje ekonomsko-ugostiteljske škole upriličena konzumacija delicija sa barskog prostora.
Preovladavala su jela sa bamijama, o kojima je govorio prof Neđeljko Đurović. Jela sa bamijama i druga tradicionalna barska jela, sa savremenim pečatom, pripremili su prof. Dejan Aleksić i učenici škole.
U Crnoj Gori, naročito u regijama Ulcinja i Bara, bamija je bila cijenjena delicija i neizostavni sastojak mnogih tradicionalnih jela, kao što su varijacije gulaša, umaka i čorbi. Kustoskinja Zavičajnog muzeja Draginja Radonjić podsjeća da je bamija, poznata i kao okra ili gušćerica, jednogodišnja jestiva i ljekovita biljka iz porodice malvaceae, red malvales.
„Potiče iz tropskih i suptropskih krajeva, a postoji više teorija o njenom porijeklu. Neki smatraju daje afričkog porijekla, dok drugi, zagovaraju verziju da dolazi sa prostora Azije. Glavna područja uzgajanja su Zapadna Afrika, Turska, Indija, Brazil, jug SAD i Evrope. Bamija je hermafroditska biljka koju oprašuju pčele. Iz stabljike bamije dobijaju se vlakna koja se koriste kao zamjena za jutu, te za izradu papira i tekstila. U prehrambenoj industriji, sušena bamija se koristi kao prirodni emulgator i djeluje kao antioksidans. Takođe, smanjuje kristalizaciju šećera, što je korisno u konditorskoj industriji„, objašnjava Radonjić.
U nekim azijskim i afričkim zemljama, zrelo sjeme se prži kao zamjena za kafu. Bamija je i vrlo ljekovita biljka – regulise nivo šećera u krvi, pomaže rad jetre, dobra je za kožu, a pripisuju joj se i afrodizijačka svojstva.Tradicionalno, uzgoj bamije bio je usmjeren na domaćinstva i manje farme.
Bamija se sije kada prođe opasnost od proljetnih mrazeva.
„Berba počinje krajem maja ili početkom juna i traje do kraja septembra ili početka oktobra. Jestivi dijelovi biljke uključuju nezrele, još elastične klasove/klipove i mlado lišće. Ovi plodovi se koriste kao povrće na različite načine, najčešće kuhanjem ili dinstanjem“, zaključila je Radonjić.
