Tragom tekstova iz starih novina: Zapošljavanje preko veze najveća prepreka
Tekst napisan 2020. godine
Od anketiranih 263 ispitanika, na pitanje da li smatraju da će se brzo zaposliti, najveći broj njih, oko 80 odsto, odgovorilo je da neće.
U Lokalnom akcionom planu za mlade za period 2020-2021 godine Opštine Bar navedeno je da je za planiranje i implementaciju politike zapošljavanja, te razvoj ljudskih resursa, zadužena Područna jedinica Zavoda za zapošljavanje, Biro rada Bar, u sklopu kojeg se nalazi Centar za informisanje i profesionalno savetovanje (CIPS). Sva zainteresovana lica, pa tako i mladi uzrasta od 15 do 30 godina, u ovim organizacijama mogu dobiti informacije o mogućnostima zapošljavanja, aktuelnom stanju na tržištu rada i potencijalnim poslodavcima, kao i stručnu pomoć kroz profesionalno savjetovanje i procjenu ličnih i profesional karakteristika. CIPS je naročito otvoren prema budućim srednjoškolcima i studentima, koji imaju diplome oko odabira škole, odnosno fakulteta.
Tokom procesa konsultacija, od 263 anketiranih ispitanika, na pitanje da li smatraju da će se brzo zaposliti, najveći broj njih, oko 80 odsto, odgovorio je kako smatra da neće.
Kao najveću prepreku bržem zapošljavanju čak 75 odsto mladih navodi zapošljavanje „preko veze”, dok je sledeći prepoznati problem situacija na tržištu rada, tj. nedostatak slobodnih radnih mjesta. Oni kao problem prepoznaju i nedostatak adekvatne podrške za započinjanje sopstvenog biznisa (čak 46 odsto onih koji su popunili upitnik).
Kao rešenje za prevazilaženje ovakve situacije, mladi predlažu unapređenje transparentnosti institucija, dostupnost informacija i razvoj preduzetništva. Takođe, navode da je potreban drugačiji sistem vrijednosti, koji bi nas podstakao i uvjerio da treba da „studiramo ono što volimo i da više radimo na sebi i unapređenju svojih kvaliteta”, kao i potrebe ulaganja u poljoprivredu, morsku i lučku industriju, turizam i informatiku.
U okviru Srednje ekonomsko ugostiteljske škole aktivan je Preduzetnički centar, kao poseban model edukativne i motivacione podrške mladima, a u pravcu jačanja njihovih potencijala za razvoj privatnog biznisa. U ovoj oblasti djeluju i određene oranizacije civilnog društva, poput Centra za razvoj preduzetničke misli. Ova organizacija sprovodi programe podrške mladima iz oblasti biznisa, preduzetništva i ekonomije u vidu radionica i informativnih tekstova.
Odluke se donose pro forme
Najveći broj mladih koji su učestvovali u procesu konsultacija u slobodno vrijeme bavi se sportom, provode vrijeme na društvenim mrežama, čitaju, pišu, ređe crtaju, sviraju, zatim, šetaju sa prijateljima, porodicom ili sami…
Na pitanje da li postoji mogućnost da mladi učestvuju u donošenju odluka u školi, na fakultetu, u opštini, porodici, odgovori se kreću od onih koji tvrde da takvi mehanizmi postoje, do onih koji navode da „takvi mehanizmi postoje samo pro forme”, a da se pravo donošenje odluka dešava mimo mladih, tj. da se mladi ne mogu izboriti da se pitaju. Porodica je prepoznata kao mjesto gdje oni imaju prava, i gdje im se mišljenje najviše poštuje. Što se tiče nivoa Opštine, o glasu mladih se malo govori.
